اژدهای کومودو یک گونهٔ بزرگ مارمولک است که در جزایر کومودو، رینکا، گیلی موتانگ، پادار و فلورس در کشور اندونزی یافت می‌شود. این گونه که به تیرهٔ بزمجه‌ایان تعلق دارد، بزرگ‌ترین گونهٔ بزمجه است که در موارد نادری تا ۳ متر هم رشد می‌کند و وزن آن به حدود ۷۰ کیلوگرم نیز می‌رسد. اژدهای کومودو به خاطر اندازه و وزن عظیم، دندان‌های ویژه پاره کردن گوشت، توانایی حرکت با سرعت بالا، و عادت‌های تهاجمی غیرمعمول از جمله درندگان استثنایی به‌شمار می‌رود. اندازهٔ غیرمعمول اژدهای کومودو به پدیدهٔ غول‌پیکری جزیره‌ای نسبت داده شده است، چرا که هیچ جانور گوشت‌خوار دیگری که بتواند رقیب غذایی آن‌ها باشد در این جزایر حضور ندارد. با این حال پژوهش‌های تازه نشان داده‌اند که اندازهٔ بزرگ اژدهای کومودو را می‌توان به صورت بهتری به این شکل توضیح داد که آن‌ها صرفاً باقی‌ماندهٔ بزمجه‌مارمولک‌هایی بسیار بزرگ‌جثه هستند که روزگاری در اندونزی و استرالیا زندگی می‌کرده‌اند، ولی بیشترشان – به همراه دیگر بزرگ‌زیاگان – پس از دوران پلیستوسن منقرض شده‌اند. سنگواره‌هایی بسیار شبیه به اژدهای کومودو در استرالیا پیدا شده که تاریخ آن‌ها مربوط به ۳٫۸ میلیون سال پیش است. در جزیره فلورس اندازهٔ بدن آن‌ها کمابیش در طی ۹۰۰٬۰۰۰ سال اخیر به همان شکل پیشین باقی مانده است. این دوره‌ای است که با دگرگونی‌های زیاد در زیاگان جزیره و انقراض بزرگ‌زیاگان آن، و آمدن نخستین انسان‌سانان در ۸۸۰ هزار سال پیش شناخته می‌شود. به خاطر داشتن چنین اندازهٔ بزرگی، این مارمولک‌ها بر بوم‌سازگانی که در آن زندگی می‌کنند، چیره هستند. اژدهای کومودو طعمه‌هایی همچون بی‌مهرگان، پرندگان و پستانداران را شکار می‌کند. در گذشته باور بر این می‌رفت که گاز اژدها دارای باکتری‌های کشنده‌ای است که طعمه‌ها را از پای درمی‌آورد؛ با این حال امروزه یافته‌های پیشین مورد تردید قرار گرفته‌اند.

ادامه… مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ امروز

• …محسن فروغی، فرزند محمدعلی فروغی، از بنیانگذاران دانشکده معماری دانشگاه تهران و طراح بناهایی همچون کاخ نیاوران و سعدیه بود؟ (در تصویر)
• … دولت ایالات متحده آمریکا، چن شیسن که مؤسس آزمایشگاه پیش‌رانش جت ناسا بود را به اتهام کمونیست بودن بازداشت و به چین دیپورت کرد و او پس از بازگشت، برنامه موشکی چین را متحول کرد و به پدر موشکی و قهرمان ملی این کشور مشهور شد؟
• … عفت تجارت‌چی نخستین زن خلبان اهل ایران بود که در سال ۱۳۱۸ برای آموزش فنون خلبانی نام‌نویسی کرد و نخستین پرواز مستقل خود را در ۲۷ آبان ۱۳۱۹ انجام داد؟
• … حاجی بابا افشار اولین دانشجوی ایرانی تحصیل‌کرده در خارج از ایران بود که به دستور عباس میرزا برای تحصیل با بورس دولتی به انگلستان اعزام شد و آموزش پزشکی دید؟
• … اتاق بی‌پژواک آزمایشگاه اورفیلد با ثبت سطح صدای منفی ۲۴٫۹ دسی‌بل A، رکورد جهانی گینس برای «ساکت‌ترین مکان روی زمین» را در اختیار دارد؟
• … وزرات ابن مصال، تنها حدود پنجاه روز دوام یافت و او عملاً آخرین وزیری بود که توسط یک خلیفهٔ فاطمی منصوب شد؟

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۳۲۹ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند.

ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۱۵ تیر ۱۴۰۴ خورشیدی) ۱٬۰۴۵٬۱۰۲ نوشتار دارد.

ادامه… ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت